POLITIKKIKKUT ANGUNIAKKAT

Atuakkiornermut politikki ullutsinnut naleqqussagaq pisariaqalerpoq

Kalaallit Atuakkiortut peqataarusupput nunatsinni atuakkiornermut politikkimik ullutsinnut naleqqussakkamik pilersitseqataanissaminnut. Atuakkiortanermut atuakkanillu saqqummersitsisarnermut siammarterisarnermullu nutarteraluni ersarississumik, ullutsinnullu naleqqussakkamik aaqqissuusseqqittoqartariaqarpoq. Aaqqissuusseqqinneq ukuninnga siunertaqartariarluni:

  • Atuakkiornermut atuakkanillu saqqummersitsisarnermut politikki kultureqarnermut politikkip ilagisariaqarpaa. Nunatsinni atuakkanik saqqummersitsisarneq niuertorpalaartumik periutsinit aqquneqalinngisaannartariaqarpoq[1].
  • Atuakkioriaatsit assigiinngitsut suungaluartulluunniit tamaasa[2] atuakkiornermut saqqummersitsisarnermullu politikkimut ilaatinneqassapput. Siunertaasariaqarpoq atuakkioriaatsit assigiinngitsut tamarmik nunatsinni kalaallisut saqqummersinneqartarnissaat.
  • Atuakkiornermut politikki aamma oqaatsinut politikkiusariaqarpoq. Atuakkioriaatsit tamarmik kalaallisuut atuakkanik atorniartarfinni tamani kikkunnilluunniit atorneqarsinnaalernissaat qulakkeerneqartariaqarpoq.
  • Atuakkiornermut politikki aamma innuttaasut tamarmik oqartussaaqataanerannut (demokratiimut) politikkiuvoq. Inuiaqatigiinnut inuinnaat oqartussaqataaffigisaannik ingerlatsisunut tunngaviulluinnarpoq innuttaasut isummersorlutik oqalliseqataajuarsinnaanerat.
  • Tamanna qulakkeerneqassappat pisariaqartuaannarpoq atuakkat isummersortitsilersut, oqallititsilersut ilisimasassanillu pilersitsilersut saqqummersinneqartuartarnissaat.
  • Atuakkiortarnermut politikki ima aaqqissuunneqartariaqarpoq atuakkiat suungaluartulluunniit inunnit amerlanerpaanit nunatsinni sumiikkaluartunilluunniit pissarsiarineqarsinnaanerat ajornarunnaarsissallugu. Taamaattumik aamma pisariaqarpoq atuakkanik nioqquteqartarfiit siammarterisarfiillu pitsaanerpaanik periarfissaqartinneqarnissaat.

Nunatsinni atuakkiortarneq siuarsarniarlugu suliniutit makkua piviusunngortinneqartariaqarput

  • atuakkiortut marluk pingasulluunniit allanik suliaqaratik atuakkiorsinnaanissaannut, atuakkiassaminnut paasissutissanik katersinerminni, allannerminnilu atugassaminnik ukiuni marlunni atuuttumik aningaasaliiffigineqartalertariaqarput. Siunertamut tassunga aningaasat naammattut ukiut tamaasa Inatsisartunit immikkoortinneqartassapput[3].
  • Atuakkiat kalaallisuut suulluunniit Nunatta Atuagaateqarfianit pisiarineqartassapput, inoqarfiillu atuakkanik atorniartarfiinut tamanut siammarterneqartassallutik.
  • Inuup timiusaq kisiat inuussutigisinnaanngilaa. Inuk aamma eqqarsarsinnaatsutsimik anersaaqarluni inuuvoq. Taamaattumik pisariaqarpoq inuup anersaakkut atuakkat aqqutigalugit nerlersorneqartuarnissaa qulakkeerniarlugu atuakkat saqqummersinneqartartut sinerissamut tamarmut siammartitsertuarneqarnissaannut nassiussuinermut tapiissutissanik immikkoortitisoqartalernissaa.
  • Allamiut oqaasii atorlugit atuakkat saqqummersinneqarsimasut kalaallisuunngortinneqartarnissaasa oqilisaaffigineqarnissaat pisariaqarpoq, aningaasanillu immikkoortitsisoqartariaqarluni.
  • Atuakkanik atorniartarfimmiuuteqarnersiutit qaffatsinneqartariaqarput. Taamatuttaaq KNR-ip atuakkanik taallianillu radiukkut tv-kullu atuisarnermini akiliutigisartagai qaffatsinneqartariarlutik.
  • Atuakkianik assiliilluni (kopeeraluni) atuarfinni ilinniarfinnilu qaffasinnerusuni atuisarnerni piginneqqaartumut akiliuteqartarnissaq pisariaqarpoq, piginneqqaartuunermut inatsisit najoqqutaralugit aaqqissuussiffigineqartariaqarluni. Taamatuttaaq siammarterifinni digitaliusuni tamani internet aqqutigalugu atuisarnernut piginneqqaartumut akiliisalernissaq eqqunneqartariaqarpoq.
  • Piginneqqaartuunermut nunatsinni inatsisip nutarterneqarnissaa pisariaqarpoq, atuakkiortup piginneqqaartutut akissarsisinnaatitaanera internitsikkut siammarteriviit digitaliusut assigiinngitsorpassuanngortut ilanngullugit eqqarsaatineqartariaqarlutik.

Qulaani taaneqartut inatsisartunut qinigaaffimmi 2018-miit 2022-mi piviusunngortinneqarsimanissaat Kalaallit Atuakkiortunit 12. november 2018 ataatsimeersuaqataasunit sulissutigineqartussatut kajumissaarutigineqarput.


[1]Ima eqqarsartoqalinngisaannassaaq: "pisisussaqarunanngimmata saqqummersitsariaqanngilaq". Atuakkialli saqqummersinniakkat pitsaassusaat qaffassarneqartuartariaqarpoq .

[2] Atuakkioriaatsini qallunaatut taaguutit kalaallisuunngortitat assigiinngitsorpassuupput. Assersuutaasinnaapput makku: "skønlitteratur"(atuakkiat taallialluunniit tusarnersuliat oqaluttualiaasinnaasut pisimasuinnilluunniit tunngaveqarluni oqaluttualiat), "faglitteratur og undervisningsbøger" (qulequttat aaliagersimasut tunaartaralugit sammisamik aaliagersimasumik atuakkiat aamma atuakkat ilinniusiat, "børn og ungdomslitteratur" (meeqqanut inuusuttunullu atuakkiat), kriminalromaner (pinerluttulersaarutit), erindringebøger( eqqaamasalikkersaarutit ) biografi ( inuup inuuneranik misigisimasaanillu allaaserinninneq, selvbiografi (nammmineq inuunermik misigisimasanillu allaaserinninneq), aamma pissanganartuliaasinnaapput, ersinartulersaarutaallutik allarluinnaallutilluunniit, il.il.

[3] Takorloorneqarsinnaavoq ukiumut 1 mio. kr-nit, atuakkiortunit pingasunut avillugit aningaasaliissutigineqarsinnaaneri, soorunami naammassinninnissaannut piumasaqaatitaqartumik.